Tadeusz Wolsza

---

Życiorys

Tadeusz Wolsza uzyskał tytuł magistra w 1979 roku na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego, a dwa lata później zdobył tytuł magistra na Wydziale Nauk Politycznych tej samej uczelni. W 1981 roku był jednym z współtwórców Niezależnego Zrzeszenia Studentów na UWr, co ukazuje jego zaangażowanie w życie akademickie i społeczne. W latach 80. rozpoczął pracę w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk i już w 1987 roku, na podstawie pracy doktorskiej pt. Narodowa Demokracja wobec chłopów w latach 1887–1914, uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych, której promotorem był Jan Molenda.

Habilitacja z kolei miała miejsce w 1999 roku, a Wolsza napisał swoje dzieło pod tytułem Rząd RP na obczyźnie wobec wydarzeń w kraju 1945–1950. W 2007 roku osiągnął tytuł profesora nauk humanistycznych. Również w tym samym roku został wybrany na zastępcę przewodniczącego rady naukowej Instytutu Historii PAN, a także objął stanowisko redaktora naczelnego „Dziejów Najnowszych”.

W latach późniejszych, od 1999 roku, Wolsza był związany z Instytutem Nauk Politycznych Akademii Bydgoskiej, a następnie rozpoczął pracę jako wykładowca Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, gdzie uzyskał tytuł profesora zwyczajnego. Jest autorem około 200 publikacji naukowych oraz popularnonaukowych, w tym ponad 10 pozycjach książkowych, co podkreśla jego wkład w rozwój wiedzy naukowej.

W swoim zaangażowaniu społecznym, był członkiem Warszawskiego Społecznego Komitetu Poparcia Jarosława Kaczyńskiego podczas przedterminowych wyborów prezydenckich w 2010 roku. W 2011 roku Sejm wybrał go do nowo powstałej Rady IPN, która została jednak zniesiona nowelizacją ustawy w 2016 roku. Z rekomendacji senatorów PiS, wszedł w skład Kolegium IPN, a w 2023 roku Sejm ponownie go wybrał do tego gremium.

Dodatkowo, w latach 2018 i 2022, był powoływany do Rady Muzeum przy Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, gdzie zasiadał aż do 2024 roku. W 2017 roku otrzymał Nagrodę im. Janusza Kurtyki za swoją pracę zatytułowaną Dotyk Katynia. Wojenne i powojenne losy Polaków wizytujących Katyń w 1943 roku. W 2022 roku został również powołany do Rady Odbudowy Pałacu Saskiego.

Odznaczenia

Osoba ta zdobyła kilka znaczących odznaczeń, które świadczą o jej wkładzie w rozwój społeczny i patriotyczny. Do najważniejszych wyróżnień, które zostały przyznane, zaliczają się:

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2024),
• Srebrny Krzyż Zasługi (2023),
• Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości (2021).

Publikacje

Prezentujemy zestawienie znaczących publikacji, które wniosły istotny wkład do literatury dotyczącej historii oraz szachów polskich. Oto kluczowe tytuły:

• Arcymistrzowie, mistrzowie, amatorzy… Słownik biograficzny szachistów polskich. T. t. 1. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 1995. ISBN 83-85490-37-X,
• Arcymistrzowie, mistrzowie, amatorzy… Słownik biograficzny szachistów polskich. T. t. 2. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 1996. ISBN 83-85490-78-7,
• Rząd RP na obczyźnie wobec wydarzeń w kraju 1945–1950. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 1998. ISBN 978-83-7181-044-2,
• Arcymistrzowie, mistrzowie, amatorzy… Słownik biograficzny szachistów polskich. T. t. 3. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 1999. ISBN 83-7181-087-3,
• Arcymistrzowie, mistrzowie, amatorzy… Słownik biograficzny szachistów polskich. T. t. 4. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2003. ISBN 83-7181-288-4,
• W cieniu Wronek, Jaworzna i Piechcina… 1945–1956: życie codzienne w polskich więzieniach, obozach i ośrodkach pracy więźniów. Warszawa: Instytut Historii PAN, 2003. ISBN 978-83-88909-06-1,
• Za żelazną kurtyną: Europa Środkowo-Wschodnia, Związek Sowiecki i Józef Stalin w opiniach polskiej emigracji politycznej w Wielkiej Brytanii. Warszawa: Instytut Historii PAN, 2005. ISBN 978-83-88909-29-0,
• Arcymistrzowie, mistrzowie, amatorzy… Słownik biograficzny szachistów polskich. T. t. 5. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2007. ISBN 83-7181-495-X,
• „Katyń to już na zawsze katy i katowani”: W „polskim Londynie” o sowieckiej zbrodni w Katyniu (1944–1956). Warszawa: Instytut Historii PAN, 2008. ISBN 978-83-88909-66-5,
• Najdorf: z Warszawy do Buenos Aires. Warszawa: Wydawnictwo „Penelopa”, 2010. ISBN 978-83-931264-0-8,
• Więzienia stalinowskie w Polsce. System – codzienność – represje. Warszawa: Wydawnictwo RM, 2013. ISBN 978-83-7773-159-8,
• Dotyk Katynia: wojenne i powojenne losy Polaków wizytujących Katyń w 1943 roku. Poznań: Zysk i S-ka, 2018. ISBN 978-83-8116-361-3,
• Ze sportem za pan brat, ze sportem na bakier: pasje sportowe elit politycznych w dwudziestoleciu międzywojennym i w pierwszych latach Polski Ludowej. Warszawa: Instytut Historii PAN, Instytut Pamięci Narodowej, Wydawnictwo Neriton, 2018. ISBN 978-83-65880-39-0,
• Od „Honoratki” do Wierzbowej: życie szachowe w Warszawie w latach 1829–1939. Warszawa: Instytut Historii PAN, Wydawnictwo Neriton, 2020. ISBN 978-83-65880-80-2.

---

Oceń: Tadeusz Wolsza

---